Jedną z zagadek, nad którą od lat głowią się naukowcy, jest świadomość. Choć definiowana jest jako stan psychiczny, w którym dana osoba zdaje sobie sprawę ze zjawisk wewnętrznych i zewnętrznych zachodzących w środowisku, to nadal do końca nie wiadomo jak powstaje, co za nią odpowiada i dlaczego jesteśmy nią obdarzeni. Przyjrzyjmy się wybranym jej aspektom.

Czym jest świadomość – aspekt naukowy

Świadomość jest jednym z najważniejszych zagadnień medycznych. Jednym z podstawowych aspektów diagnozy powypadkowej jest właśnie analiza stanu świadomości pacjenta. Definiuje się również rozmaite zaburzenia świadomości, zarówno ilościowe, jak i jakościowe.

Sporo uwagi świadomości poświęcają psychoterapeuci, którzy analizują jaki wpływ na nią mają wydarzenia i informacje zapisane w tzw. nieświadomości, która stara się niedopuścić do przenikania nieprzyjemnych wspomnień, konfliktów i przeżyć do warstwy świadomej, chroniąc ją tym samym przed zaburzeniami. Czasem jednak w tym mechanizmie ochronnym pojawiają się niedoskonałości i rolą psychoterapeutów jest wspólne „przepracowanie” traumatycznych wspomnień z pacjentem.

Duchowa strona świadomości

Istnieje wiele różnych poglądów na temat świadomości – tożsamych różnym religiom i poglądom. Niektóre z nich głoszą, że świadomość to właśnie istota człowieczeństwa, coś, co odróżnia nas od świata zwierząt i potwierdza, że jesteśmy uczynieni na obraz Boga. Jest ona nierozerwalnie związana z podejmowanymi przez nas decyzjami, możliwościami kształtowania swojego życia – wolną wolą. W medycynie chińskiej nawet poszczególne narządy posiadają własną świadomość, której zaburzenie może odbijać się na zdrowiu człowieka. Szczególną rolę przypisuje się sercu, odpowiedzialnemu za poczucie świadomości całego człowieka, mądrość i oświecenie. Kościół katolicki nierozerwalnie łączy świadomość z duchowością, bez której człowiek jest bezbronny, nie potrafi myśleć, kochać i pracować. Niestety, coraz cześciej jest ona wypierana z naszej świadomości na rzecz spraw materialnych, związanych z nimi dążeń i pragnień.

Poglądy na temat świadomości są bardzo zróżnicowane. Zapewne większość z nas ma swoją odpowiedź na pytanie, czym jest świadomość. I być może każda z odpowiedzi jest poprawna. Temat świadomości zdecydowanie warto zgłębić.